İşitme kaybında cihaz seçimine dikkat!

60 YAŞ ÜSTÜNDE İŞİTME KAYBI BAŞLAR

Yapılan araştırmalara göre, insanlarda yaş ilerledikçe türm organlarda görülebilen yaşlanmanın işitme sisteminde de görüleceği ortaya çıkmıştır. Araştırmalar göstermektedir ki, İşitme duyusu gün geçtikçe zayıflar.

Yaşlılığa bağlı olarak görülen işitme kaybına tıp dilinde Presbiakuzi denmektedir. Kulağa giden damarların eskisi gibi kan taşıyamaması, işitme sinirinin yaşla birlikte özelliğini yitirmesi ya da beyindeki işitme merkezinin özelliğini ve işlevini yitirmesi sebepleriyle yaş alan kişilerde işitme kaybı görülebilir.

İşitme fonksiyonunun yaşla birlikte görevini yerine getirememesi olayında da iki neden olabilir. Psikolojik ve organik nedenler.

Kadınlar bu konuda biraz daha şanslılar çünkü onlarda işitme duyularının azalması erkeklere göre daha ileri yaşlarda başlamaktadır.

Yine yapılmış çalışma ve araştırmalarda yaşlılıkla birlikte gelen işitme kaybının önce tiz seslerde ortaya çıktığı ve duyumunun azaldığı ortaya çıkmıştır.

DUYARLAR ANCAK ANLAMAZLAR

Yaş almayla birlikte çoğu birey kendilerine gelen sesi duyduklarını ancak anlayamadıklarını söyler. Bu kişilerin işitme ölçümlerini yapıldığında ise bas tonlardaki seslerde işitme eşiklerinin normal sınırların içinde olduğunu, konuşma frekansları olan 500, 1000 ve 2000 Hz’lerde ve daha yüksek frekanslarda ise kayıp olduğunu görülür.

Bu sebeple de daha çok tiz seslerde olmak üzere kişi, hem duymakta hem de bu frekanslarda yoğunluk gösteren konuşma seslerini anlamakta güçlük çeker.

TANILAMA İÇİN BİR DİZİ TEST GEREKİR

Yaşlılığa bağlı işitme kaybında hastayla kurulan iletişim yanında bir dizi testin de gerekir. Bunun için, gerekli komple kulak-burun-boğaz muayenesinden sonra saf-ses hava ve kemik yolu işitme eşikleri, konuşmayı alma eşiği ve ayırt etme yeteneği ile saf-ses ve konuşma seslerine tolerans düzeyleri saptanır.

Ayrıca, gürültülü ortamda testlerin bir kısmı tekrarlanarak santral yol incelenir. Bütün bu değerlendirmeler yapıldıktan, presbiakuzi tanısı detayları ile konulduktan sonra tedavinin türü seçilir ve uygulamaya alınır.

SORUNLARI EN AZA İNDİRMEK İÇİN REHABİLİTASYON

Presbiakuzi bir hastalık olarak değil, yaşa bağlı fizyolojik bir değişikliktir. Hastanın şikayetlerini en aza indirmek için rehabilitasyon daha etkin bir yaklaşımdır.

İşitme kayıplı yaş almış kişilerde rehabilitasyonun temel amacı, kişinin yaşam düzeyini daha kaliteli ve rahat geçirebileceği koşulların sağlanmasıdır. Bunun için de hastanın yaşam ortamındaki olanakları maksimum düzeyde kullanabilmesi önemlidir. Bu becerileri yeniden kazanabilmesi için rehabilitasyon şarttır.

İLK ADIM UYGUN İŞİTME CİHAZI SEÇİMİDİR

İşitme cihazı seçimleri odyoloji kliniklerinde ve uzman odyologlar tarafından yapılmalıdır.

Hastanın işitme kaybının tıbbi ve psikolojik özellikleri dikkate alınarak kişinin yaşı, el becerileri, sosyal yaşam kriterleri, sosyoekonomik durumuna ve ihtiyaçlarına uygun olarak seçilmesi gerekir.

Tüm bu özellikler tanımlandıktan sonra seçim, kişinin gereksinimlerine tam olarak cevap verebilecek bilimsel yöntemler kullanılarak yapılmalıdır. Aksi halde, bilinçsiz olarak uygulanmış bir işitme cihazı, ya yetersiz gelecek veya zaman içerisinde mevcut kalıntı işitmeyi de yok edecektir.

Buna bağlı olarak diyebiliriz ki en iyi cihaz hayat kalitenizi en çok artıran cihazdır. Bu bazen en ucuz cihaz bile olabilir.

SADECE CİHAZ İŞE YARAMAZ

Hasta için en uygun işitme cihazı seçiminden sonra bu cihazın hastanın işitme kaybına bağlı olarak uygulanması, adaptasyonu ve oryantasyonunun yapılması gerekir. Bu aşamalar rehabilitasyonun diğer önemli kısımlarıdır.

Genel anlamda işitme cihazı gelen sesin şiddetini yükseltir ancak sensorinöral işitme kayıplarında konuşmanın ayırt edilmesi veya anlaşılmasına direkt olarak yardımı olmaz.

Bu gibi durumlarda işitme cihazı kullanıcısına cihazdan neler sağlayıp neler sağlayamayacağının detaylı bir şekilde anlatılması gereklidir.

Ayrıca, cihazı takmaya başladığı ilk günlerde gözlük kullanımındaki gibi bazı adaptasyon güçlükleri de olabilir. Bu amaçla ihtiyacı kadar adaptasyon ve oryantasyon programları uygulanır.

HASTANIN PSİKOLOJİSİ DE ÖNEMLİDİR

Rehabilitasyonun önemli diğer bir kısmı da hastada yaşlılığa bağlı olarak oluşan sosyal ve entellektüel çöküntü eklenen işitme kaybının yarattığı psikolojik sıkıntılardır.

Hasta, antisosyal, aşırı duyarlı kişilik geliştirecek, çevresine karşı ya kırıcı/saldırgan veya içe dönük/pasif bir tutuma girecektir. Bu sıkıntılar sadece işitme cihazı verilerek çözülmez.

Burada hastanın bütünlüklü bir rehabilitasyona ihtiyacı vardır. Tüm bunlara bağlı işitme ve konuşma bozuklulukları konusunda yapılan çalışmalarda işitme kayıplı bireylere uygulanan rehabilitasyon programları dahilinde psikolojik destek de verilmelidir.